Trong gần 15 năm qua, chi trả dịch vụ môi trường rừng đã trở thành một nguồn tài chính ổn định, quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ và phát triển rừng. Chi trả dịch vụ môi trường hiện nay mới chỉ dừng lại ở dịch vụ điều tiết, duy trì nguồn nước cho sản xuất thuỷ điện và nước sạch,.., do vậy tiềm năng mở rộng dịch vụ nguồn thu vẫn còn rất lớn.

Ngày 3/11/2023, Cục Lâm nghiệp tổ chức Hội thảo tham vấn kỹ thuật xây dựng, mở rộng nguồn thu từ chi trả dịch vụ môi trường rừng. Cục trưởng Trần Quang Bảo tham dự và phát biểu khai mạc Hội thảo.

Cục trưởng Trần Quang Bảo phát biểu khai mạc Hội thảo

Theo ông Nguyễn Chiến Cường - Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Việt Nam, trong giai đoạn từ 2011 – 2022, nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng toàn quốc là trên 23.000 tỷ đồng để chi trả cho 270.000 hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng, 231 Ban quản lý, 96 công ty lâm nghiệp và 358 chủ rừng khác. Nguồn tiền từ dịch vụ môi trường rừng đã góp phần quản lý bảo vệ trên 7,3 triệu ha rừng, chiếm 49,6% tổng diện tích rừng toàn quốc. Tuy vậy, theo ông Cường, tiềm năng mở rộng dịch vụ môi trường rừng vẫn còn rất lớn, điển hình là tiềm năng dịch vụ về hấp thụ và lưu giữ CO2 của rừng, giảm phát thải khí nhà kính từ hạn chế mất rừng và suy thoái rừng, quản lý rừng bền vững, tăng trưởng xanh. Những nội dung này cũng đã được và đang được hiện thực hoá thông qua Thỏa thuận chi trả vùng Bắc Trung bộ, Thoả thuận LEAF/EMERGENT,…

Theo kết quả nghiên cứu của TS. Nguyễn Sỹ Doanh tại hai tỉnh Đắk Nông và Lâm Đồng, thì còn nhiều loại dịch vụ môi trường rừng có tiềm năng rất lớn, nhưng chưa được triển khai. Đối với dịch vụ hấp thụ và lưu trữ các – bon, riêng đối với địa bàn dự án có trên 285 nghìn ha rừng, 90% là rừng tự nhiên, chủ yếu thuộc khu vực rừng đặc dụng, phòng hộ, do vậy rừng có trữ lượng lớn, khả năng hấp thụ và lưu giữ các – bon cao. Đối với dịch vụ cung cấp nguồn nước từ rừng để nuôi trồng thuỷ sản, thì tại Vườn Quốc gia Tà Đùng (Đắk Nông) được giao quản lý 2.600ha diện tích mặt nước hồ thuỷ điện Đồng Nai 3 (Hồ Tà Đùng) rất phù hợp để thực hiện loại hình dịch vụ này. Còn tại Lâm Đồng, với điều kiện khí hậu, thời tiết, hệ thống sông, hồ đa dạng, cũng có nhiều tiềm năng để cung cấp nguồn nước từ rừng cho nuôi cá nước lạnh,.. Tuy vậy ông Doanh cũng nhận định, đa phần khó khăn thách thức đến từ việc thiếu các quy định, hướng dẫn cụ thể,… hoặc còn nhỏ lẻ, phân tán, khó xác định đối tượng cung ứng, chi phí triển khai cao.